Nhận diện Chánh và Tà

Như thế nào là Chánh như thế nào là Tà? Trong xã hội hiện đại chánh tà lẫn lộn càng khó phân biệt ... nếu ta không hiểu rõ bản chất, không sáng suốt nhìn sâu và phân tích thì sẽ rất dễ lạc vào tà đạo.

Chánh

Hay còn gọi là Chính, tiếng Anh là Right (Đúng) là một tính từ để chỉ tính đúng, tính ngay thẳng (không trá hình, có vay mượn thì nói vay mượn, không lươn lẹo, không vụ lợi cho mục đích khác ...), có đạo đức, có tính xây dựng và không gây hại ... trong khoa học tính đúng phải được chứng minh trên cơ sở phân tích và lý luận chặt chẽ.

Tiếng Anh là Wrong (Sai) cũng là một tính từ để chỉ tính sai, tính không ngay thẳng (trá hình, có vay mượn nhưng không nhận, lươn lẹo, có vụ lợi cho mục đích khác ...), không có đạo đức hoặc vi phạm đạo đức, không có tính xây dựng, gây thiệt hại ... trong khoa học tính sai cũng được chứng minh trên cơ sở phân tích và lý luận chặt chẽ.

Đó là thông tin để có khái niệm về Chánh và Tà mà tôi tổng hợp được còn theo ý kiến chủ quan của tôi, Chánh và Tà chỉ đơn giản như sau:

Chánh là những điều đúng, thẳng thắng, tốt đẹp có ích và không gây tổn hại cho thiên nhiên, xã hội, cho chính mình và mọi người. Còn Tà thì ngược lại. Đôi khi có những điều xuất phát là Chánh nhưng chúng ta lại cực đoan và áp đặt quá gây tổn hại cho thiên nhiên, xã hội, cho mình và người khác thì cũng trở thành Tà.

Trong tôn giáo, để nhận diện đâu là Chánh pháp chúng ta cần sáng suốt phân tích và đặt các câu hỏi sau:

  • Pháp này bắt nguồn từ đâu, lịch sử và thâm niên hình thành cũng góp một phần không nhỏ để xác định vì pháp tồn tại càng lâu chứng tỏ có tính đúng và tính hiệu quả.
  • Hệ thống pháp này là tự xây dựng hay đi vay mượn, nếu là vay mượn thì có nhận là vay mượn hay không? Hệ thống pháp này có đi vay mượn của hệ thống pháp khác sau đó trong pháp này lại kết luận những điều đi ngược lại pháp khác mà không có chứng minh được trên cơ sở lý luận chặt chẽ hay không?
  • Pháp này có tính ngay thẳng hay không? Có vụ lợi hay không?
  • Pháp này có tính đạo đức hay không? Hay chỉ vì khẳng định đúng sai mà bất chấp thiệt hại và đạo đức?

Chúng ta không phản đối sự phát triển và phát sinh ra các tôn giáo mới, đây cũng là sự tự do tôn giáo của nhân loại, tuy nhiên chúng ta cần cẩn thận phân biệt rõ Chánh pháp và Tà pháp để giữ cho chính mình tránh lạc vào tà đạo.

Cư sĩ Đường Minh.